Over Henny Willems en haar werk

Henny Willems is opgeleid tot tekendocente en specialiseerde zich later in textieltechnieken. Zij gaf les aan de Pabo en het kreatief centrum De Gruitpoort in Doetinchem. Zij was eigenaresse van textiel- en modegalerie De Blauwe Spin in Doesburg. In 1995 toonde zij haar eerste doodshemd, een zwart hemd met kleurige zakjes, tijdens “Nieuw Sterfgoed”, een expositie van zeven modeontwerpers die het gebruik van het doodshemd weer onder de aandacht wilden brengen. Tot aan de tweede wereldoorlog was het gebruik van een doodshemd namelijk heel gewoon.

Van het ontwerp van Henny Willems, de laatste groet, een lijkwade en een “doodshemd  met zakjes”, kreeg vooral het hemd landelijk veel aandacht. Het hemd heeft meer dan honderd kleine zakjes waarin de familie en vrienden kleine geschenkjes, foto’s, gedichtjes, gedachten kunnen meegeven. Zij kunnen die al aanbieden bij het afscheid nemen van de stervende, om de naderende dood bespreekbaar te maken.

In 1995 tijdens de expositie ”Midden in het leven staan wij in de dood” exposeerde de Amsterdamse vereniging Arti en Amicitiae een soortgelijk doodshemd en lijkwade, postuum gemaakt voor koning Ludwig II van Beieren. Uitgevoerd in witte zijde, fluweel en bont. Koninklijke materialen, waarmee Henny Willems wil duidelijk maken dat er veel mensen voor de taak zullen staan hun sprookjesprins of -prinses te moeten opbaren en begraven. En dat het belangrijk is dit zo zorgvuldig mogelijk te doen. Om verdriet te uiten, of dankbaarheid, of liefde.

Dat geld daarbij een ondergeschikte rol speelt toonde zij in een tweede ook geëxposeerde lijkwade voor de koning van het Vondelpark, de  “Lowbudgetbodybag”. Gemaakt uit drie doeken, geknoopt om een sterke bodem van karton. Door de borstversiering met goudpapier even koninklijk van aanzien.

Beide ontwerpen zijn lijkwade-kisten, houtplaten of karton worden ter versteviging in lagen textiel geschoven. Het is in Nederland toegestaan om enkel in textiel te begraven, maar om praktische redenen heeft  de ontwerpster deze tussenvorm uitgewerkt. Dit ontwerp is algemeen bruikbaar. Deze en andere ontwerpen zijn vanaf 1995 landelijk te zien geweest op tentoonstellingen en bij openingen van uitvaartbedrijven. Ook werd er vaak over gepubliceerd. Het treffendst door journaliste Marrit Verwiel.

Tombagrafkisten nam aangepaste ontwerpen op in haar collectie bekledingsstoffen.

In 2006 toonden conservatoren van grote musea hun belangstelling voor het doodshemd met zakjes. Er werd een doodshemd geëxposeerd door het Designmuseum Bellerive in Zürich en in het Museum für Sepulkralkultur in Kassel tijdens “Dernier Cri”, Designer gestalten den Abschied. Tijdens Fashion DNA in de Nieuwe Kerk te Amsterdam exposeerde het Rijksmuseum vijf doodshemden waaronder het sterfhemd van Koning stadhouder Willem III en ......een Doodskleed met zakjes.

Ter gelegenheid van deze laatste exposities stelde Henny Willems het blad “Rouwtextiel zelf maken” samen, een hulp voor iedereen die een persoonlijk hemd wil maken.

 

start